Sommige mensen in Nederland bouwen tegenwoordig pensioen op via de beschikbare premieregeling. Dit betekent dat ze zelf een eigen pensioenpotje hebben, waar geld (premie) in wordt ingelegd, en dat dit geld belegd wordt en daardoor groeit. Wanneer ze met pensioen gaan, kunnen ze over het geld dat op dat moment in hun eigen potje zit, beschikken. Niet meer en niet minder. Van dat geld moet dan trouwens wel weer een lijfrente-uitkering gekocht worden, die je maandelijkse of jaarlijkse bedragen gaat overmaken om van te leven.
Een voordeel van de beschikbare premieregeling is, dat het waarschijnlijk rechtvaardig voelt: het gaat echt om je eigen geld wat je in de loop van de tijd ingelegd hebt, en dat geld krijg je nu terug. Je hebt niet met jouw premies iemand anders z’n pensioen zitten te financieren, maar alleen je eigen pensioen. Mocht je voor je pensioendatum overlijden, dan krijgen je nabestaanden meestal het op dat moment aanwezige bedrag in handen (Maar dit hoeft niet altijd… dit hangt van de precieze voorwaarden af!).
Een groot nadeel van dit systeem vind ik juist ook dat je alleen maar terugkrijgt, wat je zelf hebt ingelegd. En dat je afhankelijk bent van of je de juiste beleggingskeuzes hebt gemaakt. Vaak worden je meerdere opties aangeboden, van risicoloos (maar lage opbrengst) tot erg risicovol (maar misschien hogere opbrengst). De juiste keuze maken kan erg moeilijk zijn voor mensen, zo heeft een vriend van ons tien jaar aan pensioengroei gemist omdat hij alles in risicoloze “geldmarktfondsen” had gestopt, die alleen maar met inflatie meegegroeid zijn in die tien jaar, en meer niet. Jammer!
Ook blijft een nadeel dat je in Nederland vaak toch ook weer beperkt wordt in je keuzes: je werkgever kiest een verzekeraar uit om mee in zee te gaan, en jij moet per sé bij hen dat pensioenpotje vasthouden. Daardoor betaal je jaarlijkse kosten waarvan je niet kunt beïnvloeden hoe hoog die zijn, en ben je ook beperkt in waar je in kunt beleggen (en hoeveel je dat dan weer kost).
Je bent ook met dit systeem erg afhankelijk van hoe de beleggingen het doen. Maar: dat is natuurlijk ook waar als je aan een van de “gewone” pensioenfondsen meedoet: ook dan is je uiteindelijke uitkering afhankelijk van hoe de beleggingen van het pensioenfonds het gedaan hebben (en jij als individu hebt dan helemaal geen keuzes kunnen maken voor of tegen bepaalde beleggingen).
We gaan waarschijnlijk wel meer naar “beschikbare premieregelingen” toe in Nederland. Dat betekent dus ook dat de ongelijkheid van gepensioneerden toe gaat nemen: de een heeft maximaal gebruikt gemaakt van z’n regeling en heeft goede beleggingen gekozen en er ook nog geluk mee gehad, en heeft dus veel geld te besteden… de ander heeft niet meer ingelegd dan het minimumbedrag en heeft niet belegd, de verkeerde beleggingen gekozen of gewoon pech gehad, en heeft daardoor veel minder te besteden.
Ik weet niet of ik daar blij mee ben. Ja, de beschikbare premieregeling biedt meer keuzevrijheid en is/lijkt rechtvaardiger, maar een aantal mensen zal die vrijheid niet aan kunnen en zichzelf in de vingers snijden. Ik vind dan dat je die mensen wel een beetje tegen zichzelf mag beschermen. Mijn vriend is het daar trouwens niet mee eens, hij vindt dat iedereen de vrijheid moet hebben om stomme fouten te maken… Zo kun je van mening verschillen 🙂