Stel dat je een product bedenkt dat fantastisch is. Iedereen wil het hebben. Of 10% van de Nederlandse bevolking (toch ook zo’n 1,6 miljoen mensen) wil het hebben. Je vraagt er 10 euro voor terwijl het 5 euro kost om het te maken en bij de klant te krijgen. Ka-ching, je bent in één keer multimiljonair (want 1,6 miljoen keer 5 euro winst is 8 miljoen – minus belasting is nog steeds meerdere miljoenen). Nou, dat vind ik best. Als jij een product verzonnen hebt, gemaakt hebt, en op de markt gebracht hebt, en meer dan een miljoen personen vinden dat product zo fantastisch dat ze bereid zijn om er tien euro voor neer te leggen, dan heb je het gewoon goed gedaan. Gefeliciteerd.
Stel dat je, zeg, bedrijfskunde gestudeerd hebt. Je bent als onderbaasje ergens begonnen toen je daarmee klaar was, en in de loop van de jaren ben je opgeklommen naar steeds hogere posities. Eventueel ook nog wisselend van bedrijf. Je krijgt het klaar om een bepaalde ruzie tussen twee afdelingen te beslechten, of je begeleidt een overname op een redelijk goede manier, enzovoort, en zo kom je steeds hoger. Uiteindelijk betaalt een of ander groot commercieel bedrijf je heel veel geld om voor hen te werken. Zeg een paar honderdduizend per jaar, of nog meer. Plus bonussen misschien wel. Misschien ben je dat geld ook wel waard. Misschien ook niet. Maar eigenlijk maakt mij dat dan niet zo veel uit. Dat commerciële bedrijf vindt blijkbaar dat jij dat geld waard bent. En als zij geld verliezen op jou (omdat je in werkelijkheid niet zoveel geld waard bent), dan is dat het probleem van het bedrijf. Ik kan geen medelijden hebben met een bedrijf.
Maar nou de publieke sector. Daar komt mijn probleem. Stel je bent na je opleiding bedrijfskunde in de publieke sector gaan werken. Je hebt een afdeling gerund van een ziekenhuis, daarna heb je een hele tak van het ziekenhuis gerund, en uiteindelijk ben je ziekenhuisdirecteur. Je hebt het helemaal gemaakt. Maar dan vind ik het toch heel moeilijk om te zeggen: ‘Ja, deze persoon is honderdduizenden euro’s per jaar waard voor dit ziekenhuis, deze persoon verdient een mooi salaris van meer dan honderdduizend euro per jaar.’
Tegelijkertijd kun je toch wel stellen dat de gemiddelde schoonmaker in dat ziekenhuis (hoe belangrijk die ook is voor het ziekenhuis, om bijvoorbeeld infecties te voorkomen) de functie van directeur niet over zou kunnen nemen zonder grote brokken te maken, dus iets méér verdienen dan de schoonmaker mag van mij wel. Zelf verdien ik ook meer dan het minimumloon, en ik vind mezelf dat nog waard, ook. Dankzij de opleiding die ik heb afgerond en ook intussen een beetje de ervaring die ik heb.
En ik snap ook wel: stel dat een manager van een afdeling van een ziekenhuis zeg 70.000 euro bruto per jaar verdient, en hij doet het goed, en er komt iemand uit het bedrijfsleven die zegt: nou, als je dat voor ons commerciële bedrijf ook kunt doen, dan krijg je 95.000 euro bruto per jaar, met de kans om door te groeien naar veel meer … Dan snap ik wel dat zo’n getalenteerde persoon dan de sprong maakt naar de commerciële sector, en dat je dan in de publieke sector kunt zeggen: ‘Jammer dat we ‘m kwijt zijn. Ik wou dat we ‘m hier ook 95.000 euro per jaar hadden kunnen bieden, dan hadden we ‘m kunnen houden.’
Ik kom er dus niet helemaal uit. Ik blijf het moeilijk vinden om topsalarissen in de publieke sector “goed” te vinden. Wat vinden jullie?
Eens, en je schetst het dilemma goed. Maar 70.000 of 95.000 is geen topsalaris. Een directeur van een woningcorporatie met 3000 woningen, die een paar ton verdient. Dat salaris moet opgebracht worden uit de huur van die sociale woningen. Dat is misstand. met dat geld kan je die 3000 woningen isoleren, verfen en nog veel meer doen. Dat is een misstand.
Nee, 70.000 euro had ik dan uit de lucht gegrepen als salaris voor een lagere, maar opklimmende manager, die op zo’n moment in z’n carrière best zou kunnen besluiten om van de publieke sector naar privaat te gaan.
Ergens geloof ik ook dat je moet kijken naar de inkomsten van een bedrijf. Tegenwoordig wordt er veel aandacht gespendeerd aan de lonen voor die topfuncties maar heel weinig aan innovatie en onderhoud.
Daarnaast vind ik dat veel van die lonen gewoon niet meer houdbaar zijn. Vanaf een bepaald moment ben je over de kaap van welvaart en dan moet het stoppen met telkens meer te willen. Heel veel mensen denken enkel aan “Ik verdien dat, ik heb er hard voor gewerkt.”, ook die kuisvrouw heeft er hard voor gewerkt, dus wat mij betreft mag die ook genieten van welvaart. Dat lukt echter niet wanneer alle winst naar een paar topfuncties gaat.
Ik vind (maar dat is een afwijkende mening, geloof ik) dat mensen moeten kijken wat ze willen verdienen aan de hand van het leven dat ze willen leiden, en dan maar moeten kiezen welke sector daarbij hoort. Een paar jaar geleden kwam Ziggo in het nieuws, omdat hun topman 16 miljoen verdiende. Ik bedacht me dat een heel goede manager in het bedrijfsleven wel eens 500.000 euro per jaar zou kunnen verdienen – en dat vind ik al belachelijk veel. Is die Ziggo-topman dan in z’n eentje net zo goed als 32 van die heel goede managers? Daar geloof ik niks van. Ik denk dus dat je moet kijken naar de mensen onder je om te zien wat je zou moeten kunnen verdienen.
Jammer dat het niet is doorgegaan: in Zwitserland hebben ze vorig jaar geprobeerd het maximumsalaris van de directeur op 12x het salaris van de minst verdienende medewerker te zetten. Dat vind ik een eerlijk systeem (en of dat nou 12 of 15 of 20x is maakt me dan niet uit), want zo profiteert iedere werknemer van groei als de top het nodig vindt, in plaats van alleen de top. Helaas was de lobby van Nestlé te sterk en is het er op een paar stemmen niet doorgekomen..
Interessant, dat wist ik niet. Maar wie weet komt het er ooit nog wel van, in Zwitersland en ook nier.
Hoe hoger het salaris is, hoe minder belangrijk het gaat worden. Dat klinkt gek, maat wat bedoel is het volgende, om van 20K naar 40K te gaan is een verdubbeling, en heel goed. Maar van 70K naar 90K is ‘nog’ maar 28% meer. En daar betaal je ook nog meer belasting over, dus netto is de stijging nog een stuk minder.
En onderzoeken hebben aangetoond dat boven een bepaald inkomen je niet gelukkiger gaat worden.
Andere zaken, of het werk leuk is, de werktijden, vrijheden etc. gaan dan veel belangrijker worden om gelukkiger te worden.
Ik vind daarom best dat er een plafond mag zitten op (semi-)publieke salarissen.
Mensen moeten op een gegeven moment tevreden zijn en blij zijn dat ze voor de samenleving iets goeds kunnen doen.
En ik weet niet waar dat plafond exact moet liggen en of dat op dit moment redelijk is, maar een plafond ergens vind ik niet verkeerd.
ben het helemaal met je eens dat sommige functies beter betaald moeten worden, maar ik ben zon schoonmaakster en inderdaad ik kan het werk van die directeur niet overnemen, maar het is toch wel triest dat de verschillen zo groot zijn en dat je als bijvoorbeeld schoonmaakster keihard werkt ,maar net genoeg verdiend om je rekeningen te betalen en er maar weinig overblijft voor andere dingen , terwijl de gemiddelde directeur enorme bedragen verdiend en dan soms ook nog eens zijn of haar functie niet naar behoren uitvoert en bij ontslag om die reden ook nog eens een riante oprotpremie krijgt , terwijl als wij ons werk niet goed doen we gewoon ontslag krijgen .
het maakt mij niet zoveel uit welk niveau het topsalaris heeft. Ook bij een salaris van 70000 zit je behoorlijk boven wat de gemiddelde Nederlander verdient. daar kun je heel goed van leven. En ja, ze werken hard (daar ga ik in elk geval van uit) maar dat doen we allemaal. Dus nee, ik vind die balkenende norm voor iedereen meer dan zat.