Uitleg jaarruimte en reserveringsruimte

Ik merk dat ik de termen “jaarruimte” en “reserveringsruimte” altijd ergens tussendoor in een post uitgelegd heb, en nooit rustig er op gefocust hebt. Laat ik dat nu dan maar eens doen, dan kan ik daar later ook weer naar verwijzen. (Morgen bijvoorbeeld, dan ga ik het hebben over pensioensparen).

Jaarruimte

Jaarruimte is een bedrag wat je dit jaar belastingvriendelijk mag inleggen voor je pensioen, gebaseerd op wat je vorig jaar verdiend hebt en op wat je vorig jaar al opzij gezet hebt voor je pensioen. Wat je vorig jaar verdiend hebt, staat op je belasting-aangifte over dat vorige jaar. Wat je opzij gezet hebt voor je pensioen, hangt er van af:

• je kunt (waarschijnlijk verplicht) premie betalen aan een pensioenfonds. Het pensioenfonds rapporteert elk jaar aan jou hoeveel er voor jou opzij is gezet (het UPO). De factor A is wat je dan moet weten.
• je kunt zelf ergens geld ingelegd hebben voor je pensioen. Bijvoorbeeld in een lijfrente, in een pensioenspaarrekening, of in een pensioenbelegging. In dat geval zal de beheerder je ook een verklaring sturen met daarin hoeveel je hebt ingelegd.

Op de website van de belastingdienst kun je uitrekenen wat je jaarruimte is voor dit jaar, met behulp van de “Rekenhulp lijfrentepremie”.

Heb je inderdaad jaarruimte over, dan kun je beslissen om dat bedrag (of minder) te gebruiken om te gaan sparen, beleggen of verzekeren voor je pensioen. Je kunt zelf kiezen wat je precies wil doen (sparen, beleggen of verzekeren; en combinaties mogen ook) en bij welke instelling of bank, maar om in aanmerking te komen voor de belastingvoordelen moet je wel echt voor een pensioenproduct kiezen en het geld ook echt overmaken natuurlijk. Als je werkelijk geld inlegt dit jaar, kun je op de inkomstenbelasting voor dit jaar (die je dus volgend jaar in maart of april of zo doet) het ingelegde geld aftrekken van je inkomen. Over dat stukje hoef je dan geen inkomstenbelasting te betalen, en voor de meeste mensen zal dit 42% van het bedrag schelen. Later, als je met pensioen bent, zul je trouwens wel inkomstenbelasting moeten betalen over het geld wat je jezelf laat uitkeren uit je pensioenpotje(s), maar vaak betaal je dan minder belasting dan wat je nu zou betalen.

Dus om er even jaartallen bij te noemen: in dit jaar, 2014, kun je eventueel geld inleggen voor je pensioen, en dit bedrag kun je dan begin 2015 aftrekken van je inkomsten als je je aangifte inkomstenbelasting over 2014 invult. Het bedrag wat je kunt inleggen kun je bereken door te kijken naar je jaarruimte, die berekend wordt aan de hand van je inkomen in 2013 en je pensioenaangroei in 2013 (factor A van het UPO over 2013, geld in 2013 ingelegd in andere pensioenproducten).

Reserveringsruimte

Reserveringsruimte is grofweg gezegd jaarruimte van vorige jaren die je nog niet gebruikt had. Dus als je net dacht: “He, verdorie, eindelijk begrijp ik dat jaarruimte-gedoe, en nu begrijp ik dus dat ik jarenlang kansen heb laten liggen op belastingteruggave”, dan is de prettige boodschap dat je in ieder geval voor de zeven voorgaande jaren ook nog kunt gaan inleggen. Voor 2014 kun je nog de niet eerder gebruikte jaarruimtes gebruiken van de jaren 2007 t/m 2013. Tjonge jonge, dat gaat dus best nog een tijdje terug!

De reserveringsruimte voor een bepaald jaar bereken je op dezelfde manier als de jaarruimte. Voor de reserveringsruimte van 2007 kijk je dus inderdaad naar hoeveel inkomen je in 2006 had en naar hoeveel geld je in 2006 al ingelegd hebt voor je pensioen. Ook om reserveringsruimte te berekenen gebruik je de de “Rekenhulp lijfrentepremie” van de site van de belastingdienst. Je doet dit door bij de allereerste vraag, “Voor welk jaar wilt u berekenen hoeveel lijfrentepremie u mag aftrekken?” te kiezen voor het jaar waar het om gaat. De vervolgvragen van de rekenhulp gaan dan vanzelf ook over het goede jaar.

Deze reserveringsruimte of niet-benutte jaarruimtes van eerdere jaren kun je gebruiken om een inhaalslag te maken en om dit jaar meer in te leggen dan puur je jaarruimte van dit jaar. Er zit wel een maximum aan het bedrag wat je dit jaar van de reserveringsruimte kunt gebruiken. Als je uit voorgaande jaren nog duizenden euro’s aan reserveringsruimte over hebt, dan kun je dat maximum wel bereiken, maar dan hoef je nog niet te treuren, want dan kun je volgend jaar gewoon weer doorgaan met de overgebleven reserveringsruimte te gebruiken. Als je redelijk wat geld wil inleggen dit jaar, kan het trouwens wel handig zijn om in ieder geval de reserveringsruimte van 2007 te gebruiken, want volgend jaar telt alleen nog maar de ruimte van de jaren 2008 t/m 2014 mee.

Omdat er een maximum aan zit, moet je wel zorgen dat je dit goed berekent. Anders blijkt straks bij je aangifte dat je een deel van het ingelegde geld niet mag aftrekken. En dat is zonde van het geld. Uitrekenen hoeveel reserveringsruimte je dit jaar mag gebruiken, doe je door al je reserveringsruimtes van voorgaande jaren even ergens op te schrijven (zoals je ze berekend hebt met de rekenhulp) en door dan nog een keer de Rekenhulp voor dit jaar, 2014, in te vullen. Na de berekening over dit jaar verschijnt dan onderaan de vraag “Wilt u uw reserveringsruimte berekenen?”. Als je hier “Ja” op zegt, vraagt hij je om alle reserveringsruimtes van voorgaande jaren in te vullen, en zal het programma je uiteindelijk zeggen hoeveel extra je dit jaar nog in mag leggen.

Ik zou de gegevens ook uitprinten of opslaan, dan heb je ze makkelijk bij de hand voor de aangifte volgend jaar.

Praktijkvoorbeeldje

Annelies is 35 jaar en heeft in 2013 40.202 euro verdiend bij haar baas. De Rekenhulp vraagt ook nog naar andere soorten inkomsten, zoals inkomsten in het buitenland en alimentatie, maar dit is voor Annelies allemaal niet van toepassing. Ook heeft ze geen “Reisaftrek openbaar vervoer”. Haar pensioenfonds heeft een UPO gestuurd over 2013, daarin staat een factor A van 604 euro. Als ze dit allemaal invult, komt er uit dat ze een jaarruimte heeft in 2014 van 50 euro.

Annelies heeft in 2012 ook bij diezelfde baas gewerkt, en verdiende daar toen 38.321 euro. Daarnaast had ze echter ook een freelance klus van 5.000 euro (die ze natuurlijk ook opgegeven heeft bij haar aangifte over 2012). Dus in 2012 heeft ze in totaal 43.321 euro verdiend. Het UPO over 2012 laat zien dat ze dat jaar een factor A had van 580 euro. Als ze dit invult, blijkt dat ze in 2013 een jaarruimte had van 1004 euro. Die heeft ze in dat jaar niet benut (ze heeft in 2013 zelf geen inleg gedaan voor een pensioenproduct) en dus is dat nu reserveringsruimte geworden.

Als ze de Rekenhulp nu nog eens invult voor 2014, maar eraan toevoegt dat ze de reserveringsruimte ook wil gebruiken, dan vertelt de Rekenhulp haar dat ze dit jaar 1054 euro mag inleggen: 50 euro jaarruimte en de 1004 euro reserveringsruimte uit 2013.

En verder..

Vind je dit heel moeilijk, maar heb je wel het vermoeden dat het gebruiken van jaar- en reserveringsruimte voor jou erg voordelig zou kunnen zijn, dan zou je een keer een belastingadviseur kunnen inschakelen. Kost een paar euro’s, maar een goede adviseur kan je dan ook heel veel geld schelen. Misschien kom je ook wel in aanmerking voor gratis hulp, trouwens, bijvoorbeeld sommige vakbonden bieden hier hulp bij.

Je moet er ook over nadenken of je wel geld op deze manier wil wegleggen voor je pensioen: je kunt er bijvoorbeeld echt niet meer bij als het eenmaal in zo’n pensioenproduct zit, dat moet je wel beseffen! Ik besprak voor- en nadelen al eerder, namelijk hier.

Tenslotte: ik ben ook maar een leek! Ik geloof dat ik het zo goed uitgelegd heb, maar kijk ook altijd zelf op de site van de belastingdienst, bel hen eventueel om vragen te stellen, en raadpleeg bij twijfel een belastingadviseur.