De “sunk cost fallacy”

De “sunk cost fallacy” betekent dat je een foute beslissing maakt over iets, omdat je in het verleden gemaakte kosten (of “kosten”) mee laat wegen in je beslissing. Een voorbeeld zou zijn: Je hebt een boek gekocht, maar vindt het helemaal niet leuk nu je het eenmaal aan het lezen bent. Omdat je er nu eenmaal al geld aan uitgegeven hebt, worstel je je toch nog maar door de saaie resterende pagina’s heen. Of: je hebt een nieuw recept gevolgd en hiervoor een tochtje naar de supermarkt gemaakt en een uur in de keuken gestaan. Na de eerste happen moet je constateren dat het verschrikkelijk smerig smaakt. Toch eet je het op, want je hebt er al zoveel geld en tijd in geïnvesteerd… Of: je hebt een uur in de file gestaan met je auto om naar een pretpark te gaan. Eenmaal bij het pretpark blijkt dat iedereen er heen wilde en dat het er verschrikkelijk druk is (aha, vandaar die file). Je koopt toch maar kaartjes, ook al weet je dat je ook in het pretpark weer uren in rijen zult staan, want je bent er helemaal naartoe gereden. Of: je hebt een kaartje gekocht voor een toneelstuk. Het is verschrikkelijk saai. Tijdens de pauze zou je er tussenuit kunnen knijpen en thuis lekker Pauw en Witteman kunnen gaan kijken. Toch doe je het niet, want je hebt nu eenmaal dat kaartje al betaald.

In al deze voorbeelden offer je nog een keer iets op (geld, of tijd, of je smaakpapillen en eetplezier), enkel en alleen omdat je in het verleden al iets (geld, tijd) geïnvesteerd had.

Ik heb op dit moment ook zo’n soort situatie aan de hand. Tenminste, ik denk dat het zoiets is. Om mij heen zegt iedereen tegen mij: “Het zou toch zonde zijn om deze scriptie nu niet af te maken, je hebt er al zoveel tijd aan besteed!”. Maar intussen begin ik te denken dat ik geen enkele reden meer heb om nog maanden vrije tijd aan het afronden van deze scriptie te besteden. Redenen zoals “bevordert de carrière” of “maakt mijn ouders trots” zijn weggevallen of zijn niet motiverend genoeg. De enige reden die ik nog kan bedenken zou zijn “omdat ik er in het verleden al zoveel tijd en moeite in gestoken heb”. En volgens mij is die tijd een “sunk cost” die ik niet meer terug kan krijgen, of ik het nou wel of niet afmaak. Maar het is moeilijk voor me om dit helder te zien. De beslissing laat dus nog even op zich wachten…

Ehm, tja…

Ik maak eigenlijk liever geen reclame voor loterijen… Maar we deden afgelopen zaterdag weer mee (voor de lol)… en toen wonnen we ook nog wat: 2000 euro. Dus 1000 euro voor mijn vriend, en 1000 euro voor mij. Da’s effe mooi meegenomen zeg!

Mijn salaris viel deze maand een beetje tegen, maar dankzij deze meevaller gaat het sparen toch lekker door. (En van dat salaris ga ik morgen uitzoeken hoe dat precies komt).

En het is gek, maar toch heb je dan die neiging om die 1000 euro als “anders” te zien dan normaal inkomen. Ik dacht al na over toch een luxere vakantie, of het kopen van een fitnessapparaat, of het vervangen van de koelkast (terwijl de oude het nog doet). Je hebt het geld immers gratis en voor niets gekregen, dus uitgeven doet dan ook minder zeer. Maar voorlopig gaat het geld (als het dan binnenkomt) naar de spaarrekening. Dat is waarschijnlijk ook de verstandigste bestemming…

Reizen buiten de spits

Een paar dagen geleden al het nieuws dat de NS reizen in de spits duurder wil maken, en reizen buiten de spits goedkoper. (En grappig dat de ANWB ineens ook voor de treinreiziger opkomt…)

Ik reis veel met de trein. Dankzij het feit dat ik onregelmatige uren werk, kan ik vaak buiten de spits rijden. Maar niet altijd. Soms moet ik om 8 uur ’s ochtends gewoon ergens zijn. De enige manier om dan buiten de spits te reizen zou zijn om dan al om 5.30 tot 6 uur te vertrekken zodat ik om 6.30 uur (als volgens de NS de spits begint) uit de trein ben en op de plek van bestemming. Tja, zie je het voor je? Ik niet.

Dus dan reis ik in de spits. En dat is meestal niet zo’n plezier. Het overgrote deel van de tijd word je wel naar de plek van bestemming vervoerd, maar meestal moet je staan (daarom heet het kaartje ook een vervoersbewijs, is de grap, en geen plaatsbewijs – want plaats is er vaak niet). Nou is het alternatief voor mij om een auto aan te schaffen, verzekering en benzine te betalen, en er mee in de spits-files te staan ook niet erg aantrekkelijk. Treinkaartjes zijn dan toch nog goedkoper, dus ik blijf “rustig” in de spits met het OV reizen.

Maar om nou te zeggen dat het gaat helpen om kaartjes tijdens de spits duurder te maken… Ik denk het niet. De meeste mensen die in de spits reizen doen dat, net zoals ik, omdat ze niet anders kunnen. Ze moeten gewoon op een redelijke tijd op hun werk zijn. Dus waarschijnlijk wordt voor deze mensen “vervoerd worden” gewoon weer 10% duurder en verder verandert er niet zo veel.

Omdat ik vaak buiten de spits kan/moet reizen, kan het zijn dat voor mij deze maatregel gunstig uitpakt. Of dat ik quitte speel met hoe het nu is. Maar blij word ik er ook niet van.

Salaris binnen

Vandaag komt, als het goed is, mijn salaris weer binnen. Vorig jaar kwam het salaris af en toe een dag te vroeg binnen, en dat vond ik stiekem heerlijk. Maar dit jaar is het tot nu toe altijd precies op de door de salarisadministratie genoemde dag (er staat een lijstje op intranet) binnengekomen. Dus dat zou vandaag moeten zijn… Mooi op tijd om vanavond de bloemetjes eens buiten te zetten tijdens de Koningsnacht (nee, grijns, daar is voor mij geen lol aan, dus dat doen we lekker niet).

Ik heb al een betaalopdracht klaarstaan om een deel van het geld meteen naar de spaarrekening over te boeken. Ik hoef alleen nog maar te bevestigen. En verder gaan de komende dagen ook weer allerlei vaste lasten van de betaalrekening af, bijvoorbeeld mijn bijdrage aan onze woonkosten, sparen voor ziektekosten en het overboeken van geld naar de boodschappenrekening.

Ik ben trouwens benieuwd wat mijn salaris is, nu ik sinds kort een vast contract heb. Afgelopen maand kreeg ik een “herberekend” salaris, deze maand zou ik voor het eerst een “normaal” salaris moeten krijgen, hoewel ik ook al wat overuren heb gemaakt waarvoor ik dan waarschijnlijk toch weer extra betaald ga krijgen.

Nou ja, ik ben benieuwd en ik laat me verrassen!

Extra betaald klusje op het werk

Er is op het werk de mogelijkheid om zo een keer per twee maanden een dagje extra te werken. Het is dan een speciaal klusje waarvoor iedereen die meedoet hetzelfde bedrag per uur betaald krijgt: 15 euro per uur netto. Zeker niet slecht dus. En eventuele reiskosten worden ook vergoed.

Veel mensen doen het dan ook weer niet omdat ze het teveel gedoe vinden, of omdat ze die dagen werk niet kunnen inplannen in hun gezinsleven. Ik heb me nu wel opgegeven. Tot nu toe heb ik me voor drie van deze dagen opgegeven, en ga ik dus hopelijk circa 350 euro extra salaris krijgen dit jaar.

Omdat ik parttime werk, is af en toe een dagje extra werken een prima optie, goed te doen. En het extra geld gaat natuurlijk naar de spaarrekening!

Beleggen: met horten en stoten, of elke maand?

Zoals ik gisteren al schreef, heb ik vorige week weer eens wat geld belegd. Tot nu toe heb ik altijd in horten en stoten belegd: ineens merk ik dat ik geld over heb en dan ga ik een specifieke belegging kiezen en er meteen een paar honderd tot een paar duizend euro in beleggen. In het begin ging ik dan ook beleggen in iets waar ik op dat moment zin in had, maar inmiddels heb ik dus wel een “plan” voor mijn lange-termijn spaargeld: 50% hoort in spaardeposito’s te zitten, 25% in obligaties en 25% in aandelen. Maar toch blijf ik zo met horten en stoten inleggen en daardoor beleg ik misschien op de verkeerde momenten (net als het aandeel veel kost), en staat het geld ook misschien een paar maanden “niets” te doen voordat ik weer merk dat het er is en dat ik er wat mee kan gaan doen.

Een andere optie zou zijn om elke maand, nadat het salaris binnen is, een vast bedrag over te schrijven (in mijn geval dan dus 50% van dat bedrag naar een spaarrekening, 25% naar een aandelenfonds en 25% naar een obligatiefonds). Bij de beleggingsfondsen waar ik geïnteresseerd in ben, is er een laag minimumbedrag van inleg, en zijn er ook geen minimum-kosten (bijvoorbeeld dat je minimaal 5 euro transactiekosten betaald, iets wat bij een lagere inleg relatief gezien een groter deel van je inleg kost).

Tot nu toe kon ik moeilijk maandelijks een vast bedrag inleggen omdat ik een onregelmatig inkomen had. Maar misschien kan ik dit de komende maanden in gaan stellen, omdat mijn salaris waarschijnlijk wat stabieler wordt nu ik een vast contract heb. Hoewel mijn salaris nog steeds een beetje zal schommelen, kan ik waarschijnlijk wel een bedrag bedenken wat veilig is, zelfs in een maand met het laagste inkomen en de hoogste uitgaven. Mocht ik dan toch in de loop van de maanden nog geld overhouden, dan kan ik zo af en toe eens extra inleggen.

Zo zou ik dan bijna ongemerkt gaan beleggen, automatisch en elke maand een beetje.

Ik heb weer wat geld belegd in obligaties

Ik heb vorige week 2000 euro belegd in het ASN Groenprojectenfonds. Het rendement is niet super: over de laatste tien jaar gemiddeld 1.9% per jaar, maar omdat ik genoeg vermogen heb om vermogensbelasting te betalen, profiteer ik ook van 1,9% extra voordeel (geen 1,2% vermogensbelasting over het bedrag dat ik in dit fonds heb, plus 0,7% heffingskorting). Dus in totaal hoop ik op 3,8%, plus gratis daarbij een goed gevoel dat ik projecten steun die (hopelijk dan toch!) ons milieu niet zo erg belasten.

Het groenprojectenfonds leent geld uit aan groenprojecten en krijgt hierover rente betaald. Dus het gaat hier om obligaties: je krijgt geen aandeel in deze bedrijven, je geeft ze een lening. Hierbij zie je ook dat het risico van beleggen in dit fonds relatief laag ingeschat wordt (3 uit 7, waarbij 7 het meest risicovol is) en dat er redelijk stabiele rendementen waren in de afgelopen tien jaar (zie hier).

Ik heb trouwens ook “gewone” obligaties: leningen aan overheden en bedrijven die niet specifiek geselecteerd zijn op milieuvriendelijkheid. Maar ik vind het leuk dat een deel van mijn beleggingen in dit soort projecten zit.

Ik wil mijn lange-termijn vermogen graag als volgt verdeeld hebben: 50% in spaardeposito’s, 25% in aandelen en 25% in obligaties. Behoorlijk conservatief, als je het sommige mensen vraagt. En andere mensen vinden het vast riskant. Voor mij is dit een verdeling die ik goed vind en waar ik gewoon bij slapen kan.
Ik zat heel netjes op de 50-25-25 verdeling die ik mij wens, maar door deze inleg zit ik nu weer ietwat verkeerd. Dat betekent dat mijn volgende inleg naar aandelen gaat. Maar daar zal ik eerst weer even voor moeten sparen.

Keukenapparatuur deel 2

Bedankt voor alle reacties gisteren! Erg leuk om te zien, en ik geloof dat ik weinig mensen heb gehoord van “Nooit kopen, je hebt er niets aan”. Een paar mensen koken en bakken beduidend vaker dan ik. Mijn moeder deed en doet dat ook, maar ondanks dat goede voorbeeld vrees ik dat ik wel nooit zoveel zal gaan koken of bakken. Maar toch geloof ik wel dat ook ik baat kan hebben bij een staafmixer. Die hoeft niet duur te zijn, en kan me helpen om goedkoper lekkere sausjes en soepen te maken. Die sausjes zouden dan ook bijvoorbeeld goed ingevroren kunnen worden en op een dag dat ik minder tijd of zin heb om te koken ontdooid kunnen worden. Ook wil ik eens proberen om mijn eigen, vegetarische, erwtensoep te maken. Ook al zou ik me echt geen keukenprinses willen noemen, in principe kan ik wel kook-instructies opvolgen. En dat moet genoeg zijn voor de meeste gerechten. 

Dus ik ga beginnen met zo’n relatief “simpele” staafmixer, en dan ga ik kijken of dat er voor zorgt dat ik vaker lekkerdere dingen kook in minder tijd en voor minder geld.

Toch maar een staafmixer of keukenmachine kopen?

Gisteren gaan eten bij een vriend van ons. Met wat basilicum, knoflook, olijfolie en kaas maakte hij een heerlijke pesto in zijn keukenmachine. En ik ging toch weer twijfelen: we hebben wel een mixer (die ik zo circa twee keer per jaar gebruik), maar we hebben geen staafmixer of keukenmachine. Zou toch leuk zijn voor dit soort maaltijden, niet?

Tegelijkertijd weet ik dan weer hoeveel werk het was om zo’n keukenmachine schoon te maken (en we wassen met de hand af). En besef ik dat-ie waarschijnlijk het grootste deel van de tijd werkeloos in de kast zal staan.

Waar het me handig voor lijkt:

1. voor het maken van sommige sausjes (keukenmachine of staafmixer doen dan denk ik even goed werk)
2. een keukenmachine lijkt me superhandig voor het in stukjes hakken van uien
3. en ook wel redelijk handig voor het in stukjes hakken van andere soorten groenten, hoewel ik daar minder een hekel aan heb dan aan uien hakken

Mensen met een keukenmachine of staafmixer: Is-ie de moeite waard? En het geld waard? Of staat-ie meestal stof te vergaren?

Weekendplannen

Al een paar weken loop ik er tegenaan te hikken: er moet een nieuwe zomerjas komen, de ouwe ziet er echt niet meer uit (en dat zegt vriendlief, die nou niet bepaald erg kritisch is over kleding). Er liggen nog twee kledingbonnen die ik voor m’n verjaardag gekregen had, dus die kunnen mooi (deels?) ingezet worden.

Gisteren vulde ik online een enquête in over winkelen, en ik realiseerde me weer hoezeer ik er een hekel aan heb tegenwoordig. Nee, ik winkel niet meer “om ideeën op te doen voor de inrichting van het huis” of “om een middagje met vriendinnen door te brengen”. Dahaaag… Het kost allemaal maar tijd, en geld… 🙂 . Ik had donderdag al kunnen gaan winkelen, maar stelde het uit. Vandaag moet ik het dan toch maar echt gaan doen. En het wordt waarschijnlijk een vluggertje: snel naar binnen, jassen bekijken (criteria: kort, lichte kleur, een rits, niet teveel fratsen, en niet te duur), passen, kopen, en weer naar buiten.

De oude zomerjas blijft nog in gebruik: de afgelopen weken maakte ik weer lange fietstochten en dat is altijd leuk in de lente en zomer; en dan heb ik straks een ouwe jas die dan prima op dat soort tochtjes mee of aan kan.

Verdere plannen voor dit weekend: boodschappen doen, een of twee fietstochtjes maken, en verder waar ik maar zin in heb.