Spaarolifantje: het belangrijkste ingredient

Er zijn heel veel dingen die je kunt en moet doen, als je in de schulden zit of als je geld wil gaan sparen. Je kunt zoeken naar hulp van overheidsinstanties of andere hulporganisaties zoals de voedselbank en kledingbank, je kunt kijken of je je inkomen kunt verhogen, of dat je een bepaalde toeslag (van de overheid) kunt aanvragen. Je kunt een budget opstellen, een plan van hoeveel geld je de komende week of maand gaat uitgeven aan welke dingen. Je kunt bijhouden wat je uitgeeft, op papier of in je computer. Je kunt kortingen bedingen bij bedrijven, of voortaan alleen nog maar winkelen bij de goedkoopste winkel, of je kunt een abonnement opzeggen of je auto wegdoen.

Natuurlijk kunnen deze dingen helpen om je doelen te bereiken. Maar ik denk toch dat het allerbelangrijkste is, dat je minder geld uitgeeft dan dat er binnenkomt. Als je geen van de bovenstaande dingen doet, maar simpelweg minder geld uitgeeft dan wat er binnenkomt, boek je toch vooruitgang. Andersom kun je ook fantastische plannen maken, dingen wegsnijden uit je budget, kortingen bedingen, maar als je toch meer geld uitgeeft dan er binnenkomt, ga je alsnog achteruit en niet vooruit.

Ik heb het zelf ook gedaan. Budgetten gemaakt voor de maand, waar ik me vervolgens niet aan hield. Een tijdje fanatiek mijn uitgaven bijgehouden, waardoor alleen nog duidelijker op papier stond dat er meer geld uitging dan dat er binnenkwam. Enkele goedkoop is duurkoop uitgaven gedaan bij de goedkoopste winkels (een computertoetsenbord waar niet op te typen viel, bijvoorbeeld, of goedkope chocolade die naar boter smaakte en me alleen maar meer deed verlangen naar echte chocolade). Een abonnement opgezegd en vervolgens minstens 8 van de 10 nummers in de losse verkoop gekocht (dat is duurder, kan ik je vertellen). Dingen “stiekem” op de creditcard gekocht, zodat ze pas bij volgende maand mee zouden tellen in het budget (en wie dan leeft, die dan zorgt). Niet goed, natuurlijk.

Uiteindelijk is het belangrijkste dat er minder geld uit gaat, dan dat er in komt. Dan heb je geld over om je schulden af te betalen, of om opzij te zetten voor later. Sommige mensen zijn hier van nature goed in, de bofkonten. Ze worden niet snel verleid om dingen te kopen die ze niet nodig hebben. Anderen verdienen zoveel geld, dat het bijna onmogelijk is om het allemaal uit te geven (tenzij ze een heel dure hobby nemen). Sommigen hebben enorme pech en staan met de rug tegen de muur, zij kunnen eigenlijk niet alles kopen wat ze nodig hebben (dan heb ik het alleen nog maar over Nederland, niet over landen waar mensen van minder dan $1 per dag over-leven). De meeste mensen zullen gemakkelijk meer uit kunnen geven, dan dat er in komt. En voor die gewone stervelingen kunnen hulpmiddelen (zoals het bijhouden van je uitgaven) een steuntje in de rug zijn.

Slodderolifantje: de kast bij het raam

De kast bij het raam is een duizend-dingen-kast. Alles wat geen plek heeft, komt er terecht. Denk aan spelletjes, batterijen, snoeren, stekkers, muntgeld, printerpapier, CD’s en CD-roms… Toen mijn vriend vanmorgen vijf minuten bezig was om een simpel AA batterijtje te vinden voor de klok, wist ik dat het tijd was voor een opruimactie. Eerst maar eens de planken met batterijen en snoertjes en andere technische dingen, waar de chaos het grootst is.

Dit is de situatie van tevoren. Het is redelijk duidelijk dat er iets moet gebeuren, toch?

Na een goed kwartier uitzoeken zijn we een heel eind verder. We hebben duizend batterijen (note to self: geen nieuwe meer kopen!), drie batterijen-opladers, twee batterijen-doormeters, vijftien snoertjes voor diverse doelen (die nu weer ontward zijn) en nog zo her en der wat dingen.

Uiteindelijk gaan maar een klein aantal dingen terug in deze kast.

Na opruimen: batterijen, buitenlands kleingeld, reservepennen en naaispullen, dat is het wel.

En op de keukentafel staan de oplaadbare batterijen op te laden in de batterijlader die we allebei het meest handig vonden.

Er was ooit al een systeem met een bakje met “op te laden” en een bakje met “volle” batterijen. Zouden we het deze keer ook echt gaan gebruiken?

Olifantje in de lappenmand

De laatste dagen ben ik ziek geweest. Ik heb een griepje en daarbij hoest ik flink. Sinds eergisteravond heb ik nu ook een gekneusde rib en/of overwerkte tussenribspieren van al dat hoesten, zodat ik bij elke ademhaling en zeker bij elke hoest of nies, pijn heb. Lang leve de paracetamol. Ik ben trouwens al bij de huisartsenpost geweest om ergere dingen (zoals een longontsteking of embolie) uit te sluiten, wat dat betreft is alles dus gelukkig goed en is het een kwestie van uitzieken. Ik heb uit de bieb “Het lied van de grotten” van Jean M Auel geleend, à 772 pagina’s, dus ik vermaak me nog wel even.

 

PS, twee dagen later… Boek is uit, en het gaat een heel stuk beter met me.

Spaarolifantje: uitgaven bijhouden

Ik heb in het verleden diverse methoden geprobeerd om mijn uitgaven bij te houden. Zo was daar de fase, zo’n tien jaar geleden, dat ik altijd om een bonnetje vroeg en deze in mijn portemonnee bewaarde tot ik ’s avonds de uitgegeven bedragen kon opschrijven in mijn huishoudschriftje. Deze poging mislukte omdat ik toch vergat bonnetjes te vragen, of omdat er soms helemaal geen bonnetjes te krijgen waren (en ik dan dacht: ach, ik onthoud het wel (niet dus)). Als ik dan ’s avonds controleerde of de hoeveelheid geld in mijn portemonnee nog klopte met wat ik volgens mijn bonnetjes uitgegeven en gepind had, en het klopte weer niet, was dat erg demotiverend.

Zo’n zes jaar geleden was daar het memoblokje dat meeging in mijn tas en waar ik dan al mijn uitgaven in bijhield. Aan het einde van de dag zette ik de gegevens dan over in mijn huishoudschriftje. Deze poging mislukte  omdat ik het memoblokje op sommige momenten toch niet bij de hand had en dus weer te vaak gegevens miste en moest lopen piekeren waar mijn geld toch gebleven was.

Bij beide pogingen wilde ik trouwens ook te gedetailleerd bijhouden waar m’n geld naar toe ging. Met als gevolg dat een enkel bezoekje aan de supermarkt soms leidde tot bedragen in vier tot vijf categorieën, bijvoorbeeld “eten 3,40; drinken 2,50; snoep 5,15; huishouden 2,80; amusement 2,70”.  En omdat het allemaal met de hand ging, moest je met deze methode er ook voor zorgen dat je alles goed opschreef en optelde, anders klopte het weer niet en moest je alles nog eens narekenen.

Sinds een klein jaar gebruik ik een app op mijn android-telefoon om mijn uitgaven bij te houden… en het werkt! In de eerste plaats werkt het omdat ik mijn telefoon altijd bij me heb. De app laat me binnen een halve minuut een “nieuw financieel feit” invoeren, en die tijd heb ik meestal ook wel. In de tweede plaats heb ik deze keer niet teveel categorieen gemaakt, zodat ik supermarktbonnetjes nog maar zelden hoef op te splitsen, en zodat ik niet hoef lopen te dubben in welke categorie iets thuishoort. En in de derde plaats werkt het waarschijnlijk, omdat de app al het rekenwerk voor me doet. Als de inhoud van mijn portemonnee eerst vijf euro is, en ik geef aan dat ik twee euro uit mijn portemonnee heb uitgegeven aan snoep, dan berekent hij al voor me dat mijn portemonnee nu drie euro bevat en dat het uitgegeven bedrag aan snoep voor deze maand bijv. van 12 naar 14 euro gegaan is. Handig!

De app heet Daily Money, gemaakt door Dennis Chen, en is gratis beschikbaar voor android toestellen. Bij deze app moet geld altijd “van” iets overgeboekt worden “naar” iets, en dat beschrijft natuurlijk meestal ook de werkelijke situatie: geld gaat “van” je bankrekening “naar” je portemonnee (dan heb je gepind), of “van” je portemonnee “naar” de ijscoman (naar uitgave-categorie snoep). Dit was wel even wennen in het begin, maar nu heb ik het systeem door.

De Daily Money app. Links het startscherm, rechts het schermpje waarin je een uitgave invoert (of later zo nodig wijzigt).

Je kunt snel kijken hoeveel geld je nu in je portemonnee of op je bankrekening hoort te hebben, en je kunt ook snel kijken hoeveel je hebt uitgegeven binnen een bepaalde categorie in de afgelopen maand of in het afgelopen jaar. De gegevens kunnen uiteindelijk ook geëxporteerd worden naar een spreadsheetprogramma of naar een database, maar dat doe ik niet.
De app kan niet gebruikt worden om uitgaven van tevoren te plannen en je kunt bijvoorbeeld ook geen waarschuwingen instellen als je boven je budget zou gaan voor een bepaalde categorie.

De Daily Money app geeft op je telefoon al diverse samenvattingen of rapportages van wat je ingevoerd hebt. Links: overzicht van inkomsten en uitgaven opgeteld voor de maand mei. Rechts: van elke categorie inkomsten of uitgaven kun je een taartdiagram maken.

Ik weet zeker dat er nog meer goede gratis (of goedkope) apps te vinden zijn die je kunnen helpen met budgetteren en het bijhouden van je uitgaven; maar ik ben in ieder geval heel tevreden over dit systeem. Voor mij werkt het!

Olifantje bij de tandarts

Gisteren bij de tandarts geweest voor een halfjaarlijkse controle. Ik hou absoluut niet van bij de tandarts in de stoel liggen, en ik denk dat velen dat gevoel met mij delen. Maar ja, het moe: kiespijn is ook niet fijn.

Sinds dit jaar ben ik niet meer verzekerd voor tandartskosten. Die keuze heb ik eind vorig jaar gemaakt. De premie per jaar is ruim de helft van het maximale bedrag dat ze per jaar vergoeden, en ik denk dat ik meestal minder uitgeef aan tandartskosten. Beter om het geld in eigen zak te houden, dacht ik, en zelf te sparen voor toekomstige tandartskosten.

Toen ik naar de tandarts liep, vroeg ik me af of dat wel wijs was geweest. Stel, dat ik een vulling moest? Dan zou ik niet alleen daar doorheen moeten (verdoving, en die boor, bah), maar dat ook nog eens uit eigen zak moeten betalen. Maakte ik het mezelf nu niet al te moeilijk om braaf in die stoel te blijven zitten, als het nodig zou zijn? Zou ik dan niet zeggen: “Oh sorry, ik heb geen geld hiervoor” en dan gillend weglopen?

Gelukkig viel het deze keer mee, en met schone, gezonde tanden en een rekening van 41,80 euro liep ik opgelucht naar huis. Over een half jaar “mag” ik weer komen, en wordt er ook nog een rontgenfoto (à 35 euro) gemaakt.

Spaarolifantje: uitgaven in mei

Omdat mijn salaris vandaag binnenkomt, gaat vanaf vandaag mijn nieuwe maand in (“juni”). Ik heb elke maand een budget met verwachte uitgaven. Eens kijken wat ik er eigenlijk van gebakken heb in “mei” (24 april t/m vandaag).

(Ik gebruik een spreadsheet programma om mijn planning te maken, en een app op mijn android telefoon om bij te houden hoeveel ik werkelijk uitgeef).

Datum	Soort uitgave	Gepland bedrag	Uitgegeven
25 april	kosten internetadres	4 euro	–
25 april e.v.	Reizen (OV-chipkaart)	100 euro	–
25 april e.v.	kleding/kapsel	50 euro	36,50 euro
25 april e.v.	onverwachte/leuke uitgaven	50 euro	150 euro – oei!
28 april	naar huishoudrekening (voor boodschappen)	300 euro	312 euro
28 april	bijdrage woonkosten	400 euro	–
28 april	ziektekostenverzekering	92 euro	–
28 april	goede doel 1	13 euro	–
4 mei	goede doel 2	50 euro	–
19 mei	mobiele telefoon	17 euro	–
	totaal	1076 euro	1175 euro

Een streepje in de rechterkolom betekent dus dat ik inderdaad zoveel heb uitgegeven als ik van tevoren verwachtte.

Over de bijzonderheden: de 12 euro extra voor eten en drinken ging naar twee afhaalpizza’s. Ik heb minder uitgegeven aan kleding/kapsel dan gebudgetteerd, dit gebeurt vaker omdat ik er niet zoveel om geef. Daarom juist heb ik dit wel als aparte budgetpost opstaan, om mezelf toe te staan af en toe voor wat nieuwe nette kleding te zorgen. En ach, wat over is kan ook weer naar de volgende maand, misschien wil of moet ik dan wel meer uitgeven aan kleding.

Schrikbarend veel hoger dan ingepland is natuurlijk de hoogte van de post “onverwachte uitgaven”. Nu heb ik deze maand een nichtje gekregen en voor haar heb ik wel cadeautjes gekocht, meer dan in een gewone maand, maar verder vallen hier ook dingen onder als postzegels, bankkosten, een jaarabonnement op een app die mooie to do-lijstjes maakt, een boete bij de bieb, en snoep. Vroeger gaf ik wel eens geld uit aan dingen waar ik achteraf van dacht: “Hoe heb ik dat kunnen doen? Ik moet in een koopwaas gezeten hebben…”.  Dat is nu wat minder, al kan ik sommige uitgaven (zoals snoep en biebboetes) wel gewoon proberen te vermijden. Misschien is 50 euro per maand niet reëel voor deze post, en moet ik dit bedrag toch wat verhogen.

Al zijn er dus verbeteringen mogelijk, ik heb deze maand ongeveer 1200 euro uitgegeven en dat is best redelijk. Ik heb een wisselend inkomen, en dat was toevallig hoog in april (ca. 2300 euro), dus ik heb 1100 euro kunnen overboeken naar de spaarrekening, en dat is natuurlijk helemaal geen slechte score! Ik weet al weer dat ik komende maand veel minder ga verdienen en dat ik meer uit ga geven, dus dan gaat er maar 200-300 euro naar de spaarrekening…

Slodderolifant: de gang

Het was weer tijd voor een klusje. Onze gang is klein, en regelmatig slingeren er spullen rond die er niet thuishoren. Tijd voor een opruimaktie.

De gang voor opruimen: dingen slordig weggestopt in de vakjes, en wat een hoop schoenen.

Het opruimen duurde een paar minuten: extra, niet passende hangertjes gaan naar de klerenkast boven, alle spullen werden uit de vakjes gehaald en gesorteerd (weg gaan een enkele handschoen zonder maatje en een nep-bontkraag die ooit van een winterjas is afgehaald wegens niet mooi). De winterjas en de oude zomerjas die er nog hingen gaan naar de tweedehands winkel, net als twee paar schoenen van mij die ik hier vond en die niet meer mooi zijn.

Ik kwam er nu ook achter dat vriendlief dus in totaal zo’n zeven paar schoenen heeft. Die hoeft voorlopig geen nieuwe te kopen, zou ik zo zeggen. En ik vond ook nog een paar zomerschoenen van mij waarvan ik vergeten was dat ik ze had.

En dit is na:

Wat meer ruimte en wat meer ordening. En… iets minder paren schoenen bovenin! (De slang rechtsbeneden is van de stofzuiger, die blijft daar staan, is de beste plek die we ervoor hebben).

Niet zo’n enorm verschil, maar toch weer wat netter.

Schulden: helemaal afbetalen of rustig aan?

Stel, je bent een jongeman die na zijn studie 15.000 euro studieschuld heeft, met een rente van 4% per jaar en een verplichte betaling van 150 euro per maand. Stel, dankzij je studie kun je een goede baan krijgen en later krijg je zelfs je eigen goedlopende bedrijfje, waardoor je een aardig inkomen hebt en flink kunt sparen. Na vijf jaar is je schuld door de minimumbetalingen geslonken naar ca. 8000 euro, en heb je 30.000 euro gespaard en op een bankrekening staan (tegen 1.5% rente).

Wat doe je, afbetalen of rustig de minimumbetalingen blijven doen?

Rente

Als je het hele jaar 8000 euro schuldig zou zijn (wat niet helemaal klopt, want je doet immers die maandelijkse betalingen, maar dat negeer ik even), dan moet je 4% rente betalen over 8000 euro, is 320 euro. Als je in plaats daarvan aan het begin van het jaar 8000 euro van je rekening (met 1.5% rente) overmaakt naar de IB groep, dan is je studieschuld afgelost en betaal je daar geen rente over. Wel loop je voor die 8000 euro de 1.5% rente mis. Dit zou 120 euro geweest zijn. Dus: afbetalen = geen 320 euro rente per jaar hoeven te betalen op de studieschuld, maar wel 120 euro minder rente krijgen op de spaarrekening per jaar. De studieschuld nu afbetalen levert dus (320-120=) 200 euro op.

Vermogensbelasting

Je mag als individu in 2012* € 21.139 eigen vermogen hebben, voordat je belasting moet gaan betalen over je vermogen. Als je op de peildatum (1 januari 2012) meer hebt, moet je over het meerdere 1.2% rente betalen. Je eigen vermogen zijn je bezittingen minus je schulden. Maar de eerste 2900 euro van je schulden tellen niet mee. Mocht onze hypothetische jongeman op zeg 1 december die 8000 euro studieschuld afgelost hebben, dan is het op 1 januari vrij simpel: hij heeft dan 22.000 euro op zijn spaarrekening en 0 euro schulden. Hij zit €861 boven de drempel die je mag hebben en moet over dat bedrag 1.2% rente betalen. Dit is ongeveer  € 10.
Mocht hij niet afbetalen, dan mag hij een deel van zijn schulden, namelijk 8000 min de eerste 2900 euro, dus 5100 euro, aftrekken van zijn bezittingen, die 30.000 euro zijn. Hij komt daardoor op 24.900 euro bezittingen en moet over die laatste € 3761 de 1.2% rente betalen. Dit is ongeveer 45 euro. Wel afbetalen wint dus weer…

* ik gebruik de belastinggegevens over 2012, omdat die van 2013 nog niet bekend zijn. Hopelijk verandert er niet teveel.

De zekerheid van een appeltje voor de dorst

Aflossen lijkt dus altijd de beste strategie te zijn. Er is één ding om nog rekening mee te houden: hoeveel geld deze persoon achter de hand moet hebben of wil hebben om zich gerust te voelen dat hij eventuele financiele noodgevallen van zijn spaargeld kan betalen. De een vindt hiervoor een potje van 1000 of 5000 genoeg, de ander wil meer zekerheid en heeft liever 10.000 of 20.000 op de spaarrekening. Als onze jongeman ervoor kiest om niet extra af te betalen, vanwege dat appeltje voor de dorst, dan kost hem dat dus ongeveer 235 euro per jaar. Voor sommigen is dit een prijs die ze graag betalen voor wat meer euros op de spaarrekening.

Het is natuurlijk altijd ook een optie om een tussenweg te zoeken, bijvoorbeeld 5000  euro af te lossen en zo nog 3000 euro schuld en 25.000 euro op de spaarrekening over te houden. Wie weet is het in het volgende jaar dan mogelijk om de rest af te lossen.

Spaardoel

Even een kort berichtje op de vroege zondagochtend. Van de week heb ik een pagina aangemaakt met daarop mijn spaardoel. Zie hier. Voorlopig heb ik nog niet echt een doel voor dit geld, maar voelt het gewoon als een goed idee om naar dit bedrag te streven. Ik ga er ook bijhouden wat mijn vooruitgang is.

De Olifant met de Pen

Een van mijn hobby’s is lezen. Ik deed het vandaag nog. Een van mijn hobby’s is schrijven. Bloggen heb ik vaker gedaan de laatste tijd, maar een verhaal verzinnen en dat van kop tot staart opschrijven, dat is lang geleden. Terwijl ik het toch ook erg leuk vond, toen ik jaren geleden een cursus creatief schrijven volgde.

Om te beginnen maar eens een schrijfopdracht zoeken om wat inspiratie te krijgen. Deze lijkt me wel wat: de VPRO heeft een schrijfwedstrijd, “Reis om de wereld in 80 woorden”, deadline 30 mei. De enige regel is dat het verhaal (titel uitgesloten) precies 80 woorden telt.Tachtig woorden, dat is echt niet veel. Het wordt een heel kort verhaal dus.

Daar gaan we dan…

Reisziekte

Als wereldster kom je overal: Londen, Milaan, Vancouver. Parijs, Moskou, Houston. Rio de Janeiro, Rome, Dublin. De reiskater is overal hetzelfde en de wereld ook: gillende tieners waar ik dan in limousines vandaan of naartoe gereden wordt, luxe hotelkamers met airco en altijd hetzelfde room service menu. Nee, dan thuis: elk dorp kent z’n eigen taaltje, elke buurt zijn eigen tradities. Voetbalclubs en streekgerechten bieden tegen elkaar op, het verleden is aanwezig in gebouwen en monumenten. En jij bent er.

(Die laatste zin was een inval nadat ik een tijdje gefrustreerd met woorden had geschoven (handig trouwens dat sommige steden uit meerdere woorden bestaan en sommige niet, even vervangen en je hebt zo een woord minder of meer). Ik wilde eigenlijk uitdrukken dat je als wereldreiziger (of dat nou voor zaken is of voor vakantie) vaak maar weinig meekrijgt van hoe het ergens werkelijk is. Gewoon omdat je niet lang genoeg blijft, of omdat je afgeschermd wordt van het echte leven op die plek. Maar ik kon geen mooie afsluiting vinden over waarom het thuis soms zoveel beter is. Totdat…).

 

Ps. De maandag erna kreeg ik een mailtje:

Dank je wel voor je inzending. De inzendtermijn sluit 30 mei, daarna worden alle inzendingen razendsnel doch professioneel door onze jury beoordeeld.

De inzenders van de tien beste verhalen krijgen daarna een uitnodiging om bij de prijsuitreiking op 2 juni in Amsterdam aanwezig te zijn en hun verhaal voor te lezen.